ANOREKSIA DHE KAHEKSIA
Anoreksia eshte humbja e oreksit e shoqeruar me ushqyerje te paket.
Kaheksia eshte renia ne peshe e shoqeruar me renie te mases muskulare.
Anoreksia dhe kaheksia ndodhin nga:
- Mungesa e deshires per t’u ushqyer dhe nga dekursi I semundjes kronike;
- Shtimi I stresit;
- Prania e semundjeve te pasherueshme, si tumoret ose semundjet kronike etj;
- Infeksionet orale ose sistemike, sic eshte kandidoza;
- Dhumbjet gjat ushqyerjes ne faza te caktuara te semundjes, sic eshte pankreatiti;
- Nauzeja dhe te vjellat. qe mund te vijne nga medikamentet, semundjet etj;
- Konstipacioni, qe mund te vije nga mungesa e lengjeve, medikamentet, semundjet digjestive;
- Ulcerat gastrike;
- Diarrea;
- Obstruksionet e zorreve;
- Presioni intracranial.
- MEDIKAMENTET SI DIGOKSINA DHE CITOTOKSIKET MUND TE JAPIN ANOREKSI DHE KAHEKSI, POR EDHE RADOTERAPITE OSE RREZET NE PERGJITHESI.
Vleresimi Infermieror perfshin:
Vleresimin fizik:
- Ekzaminimi fizik perfshin vleresimin e peshes se humbur, renie muskulare, stazen gastrike, humbjen e fuqise;
- Vlereso nese gjendet nje rritje e dobesise dhe/ose lodhjes;
- Vlereso per shenja te depresionit dhe konfuzionit;
- Vlereso per pranine e dhimbjes gjate ushqyerjes ose gelltitjes;
- Bisedo me familjaret per simptomat dhe cilesine e jetes se pacientit.
Vleresimin e kalorive dhe harxhimet ditore:
- Vlereso nese pacienti ka eksperienca te marrjes se paket te ushqimit dhe lengjeve;
- Numri I kalorive ka vlere ne llogaritjet e harxhimeve ditore;
- Ky lloj veresimi duhet te jete I vazhdueshem sepse nese lihet ne vlerat mund te behen te pavlefshme.
Vlerso testet laboratorike:
- Koncentrimi I albumines ulet si nje renie e statusit te ushqyerjes, megjithese ky vleresim eshte shenja e fundit, keshtu, qe nese eshte vene re albumine e ulet, ky problem ka ekzistuar 2-3 javet e fundit.
Nderhyrjet Infermierore ne anoreksise dhe kaheksi:
Trajtimi I anoreksise dhe kaheksise eshte individual:
- Trajto nauzene, dhimbjen dhe simptomat e tjera;
- Redukto distresin psikologjik me mbeshtetje dhe keshilla.
Inkurajo pacientin te:
- Haje ushqime te preferuara;
- Te haje ushqime me kalori te larte, me porcione te vogla dhe te shpeshta, te cilat permiresojne marrjen e tij;
- Prezantimi I ushqimit eshte I rendesishem nga ana estetike;
- Pacienti duhet te mbahet ne mjediset ku nuk gatuhet, per te shmangur pasojen e aromave te gatimit;
- Medikamentet perdoren nese jane te nevojshme.
KUNDERINDIKOHET:
- Alkooli para ushqimit, p.sh. nje porcion vere, sipas deshires;
- Megestrol acetate 160- 320 mg/dite
- Nedroxyprogrestron 100 mg 3 here ne dite
- Dexamethazon 10-30 mg;
- Steroidet gjithmone duhen perdorur me kujdes.
Ushqyerja enterale/ parenterale;
Ushqyerja enterale/ parenterale kane vlere tek pacientet te cilet nuk mund te gelltiten, por vazhdojne te kene oreks, sic ndodh ne kancerin ezofageal.
- Akullorja rekomandohet tek keta paciente si ushqime me permbajtje me te medha kalorike.
Konsulta
Ne pergjithesi, kaheksia rezulton se eshte simptomi me stresues per pacientin dhe familjen. Vleresimi konstant eshte I pershtatshem me mbeshtetjen persa I perket ketij simptomi. Duhet t’u shpjegohet familjareve se anoreksia dhe kaheksia eshte proces normal I semundjes dhe vdekjes.
Biblografia:
Dorcas AID Internacional Albania, Qendra e Kujdesit Paliativ “Mary Potter”
Punoi: MSC Klajdi Belishta
Email: [email protected]